Erkenning en gezag een onderwerp dat veel wordt besproken bij mij in de praktijk als partijen starten met mediation. Zijn partijen samenwonend, zonder huwelijk of geregistreerd partnerschap dan is dit vaak een onderwerp waarbij ik grote vragende ogen aan de andere kant van de tafel zie. Bij gehuwden of geregistreerd partners is dit gezag automatisch geregeld.

Erkenning of gezag is er een verschil?

De moeder van het kind krijgt het gezag omdat zij het kind ter wereld heeft gebracht.

De andere ouder moet het een en ander regelen. De erkenning wordt, voor de geboorte van het kind, geregeld. Het gezag aanvragen, nadat het kind is geboren, wordt vaak vergeten.

Door erkenning van een kind ben je ook juridisch gezien ouder van het kind. Het kind is erfgenaam en kan de achternaam aannemen. Belangrijke beslissingen in het leven van een kind kan, met alleen erkenning, de moeder zelf nemen. Denk hierbij aan medische ingrijpen, de keuze van scholen, vakanties, vaccinatie en dergelijke.

Zolang de ouders samen zijn gaat dit goed; beslissingen worden dan vaak samen genomen. Zodra ouders bij mij aan de tafel zitten kan het fout gaan.

Daarbij wil ik aangeven dat heel veel ouders het gezag dan ook wel digitaal gaan aanvragen en er geen problemen zijn.

Soms wordt het gezag ook wel eens als een middel gebruikt door de moeder. Als de andere ouder niet meewerkt dan wordt niet meegewerkt aan de aanvraag van het gezag, we zien ook dat moeder de andere ouder niet capabel genoeg vinden voor het gezag.

Wetsvoorstel

Door de Tweede Kamer is, op 24 november 2020, het wetsvoorstel aangenomen dat, voor ouders die niet gehuwd of geregistreerd partner zijn, bij erkenning van het kind, het gezag automatisch wordt verkregen. De Eerste Kamer moet haar goedkeuring nog geven voordat de wet inwerking treedt. Zie hie rvoor de kamerstukken.

Uitzondering

Indien de erkenning van rechtswege, met vervangende toestemming van de rechter, tot stand is gekomen volgt niet automatisch het gezag en heeft de moeder alleen het gezag.

Een voorbeeld van een dergelijke uitspraak ziet u hier: verzoek door erkenning van een medemoeder bij de Rechtbank.

Waarom is dit belangrijk in de praktijk?

Met name voor de ouder die het kind niet heeft gebaard is dit wetsvoorstel van belang. Na erkenning is er automatisch gezag waardoor, ook op juridische gronden, de andere ouder evenveel rechten heeft in de te nemen beslissingen voor het kind; school, verhuizen, medische ingrepen en dergelijke.

Hoe gaat dit nu in de praktijk?

Indien het verzoek ertoe strekt de ouders met het gezamenlijk gezag te belasten en de andere ouder met gezamenlijk gezag niet instemt, het verzoek slechts wordt afgewezen indien;

a. er een onaanvaardbaar risico is dat het kind klem of verloren zou raken tussen de ouders en niet te verwachten is dat hierin binnen afzienbare tijd voldoende verbetering zou komen of b. afwijzing anderszins in het belang van het kind noodzakelijk is.

Het derde lid van dit artikel bepaalt dat wanneer de andere ouder het gezag over het kind uitoefent, het verzoek van de ouder om hem alleen met het gezag te belasten slechts wordt ingewilligd, indien de rechter dit in het belang van het kind wenselijk oordeelt.

Zie hiervoor ook deze uitspraak.