Wat is birdnesting?

Birdnesting is een situatie waarbij de kinderen in een huis blijven wonen en de ouders wisselen van woonplek. Vaak wordt dit gedaan bij een Co-Ouderschap. De kinderen blijven in ‘hun’ huis. De kinderen ervaren dit ook zo; papa en mama komen in hun huis voor hen zorgen. Als bij de vogels; de ouders komen de kinderen om en om verzorgen.

Voor kinderen kan deze oplossing heel fijn zijn. Zij houden hun eigen kamer, de eigen woonomgeving met vrienden, sporten en school. Voor hen verandert er weinig buiten dat de ouders niet tegelijk in de woning zijn.

Ik benadruk dat het voor kinderen fijn kan zijn. Hiervoor wordt wat gevraagd van de ouders! 

Welke afspraken zijn nodig?

De ouders gaan niet zomaar uit elkaar. Zij hebben ervoor gekozen niet langer samen te blijven wonen en als partners verder te gaan. Dat is een beslissing waarbij vaak een van de partners het initiatief neemt. Soms is dit een gemeenschappelijk besluit.

Ook voor de ouders staat het leven op zijn kop. Uiteraard is het hun beslissing en verwachten zij meer geluk te vinden zonder als partners verder te gaan.

Duidelijke afspraken maken over het huishouden is van belang. Voorkom irritaties naar de ander. Kinderen hebben dit sneller door dan je denkt. Bespreek de meest simpele dingen en maak hier afspraken over; de vuilniszak wisselen voordat de wissel van ouders gaat plaatsvinden, het schoonmaken van slaapkamers, badkamer, toilet, de ramen, keukenkastjes en dergelijke. Wie doet wat en wanneer? Het is algemeen bekend dat we allemaal een andere visie hebben bij ‘schoon’ of ‘nog schoon genoeg’. Dat was ten tijde van het samenleven niet anders.

Maak afspraken over de boodschappen. Het gaat daarbij niet alleen over de gevulde koelkast maar ook de voorraadkast waarin wasmiddel, toiletpapier, kattenvoer en dergelijke is opgenomen. Afspraken over nieuwe partners of ‘vrienden’ die worden ontvangen in het huis van de kinderen zijn belangrijk; sta je dat toe of niet?

Hoe zit het met huisvesting als ik niet voor de kinderen zorg? 

Ik krijg vaak de vraag hoe het dan met de huisvesting gaat als de ouder niet de zorg heeft voor de kinderen. Dat is per situatie anders. Indien er een andere partner is gaat deze ouder vaak naar de andere partner. Soms huren partners een kleine woonruimte waarin ze ook wisselen; en dezelfde afspraken hebben mbt het huishouden als in het huis van de kinderen.

Ik ken ook situaties waarbij een van de ouders bij zijn/haar eigen ouders woont als deze geen zorg voor de kinderen hebben. Huisvesting is vaak een probleem. Daardoor wordt ook vaak voor birdnesting gekozen. De ouders willen de zorg graag delen maar zijn allebei niet in de positie om een huis te bemachtigen waarin zij de kinderen een goede plek kunnen bieden. Het geluk van de kinderen wordt dan boven het geluk van de ouders gesteld.

Voor welke periode wordt birdnesting afgesproken? 

Ouders kiezen vaak voor een beperkte periode voor birdnesting. Vaak is dit 1 tot 4 jaar. Een periode waarin de kinderen kunnen wennen aan de situatie waarin de ouders niet meer samen voor hen zorgen. Een alternatief is de periode waarin de kinderen hun middelbare school kunnen afmaken in de vertrouwde woning.

Hoe voorkom ik irritaties en hoe gaan mensen hiermee om? 

Birdnesting vraagt wat incassseringsvermogen van de ouders. Soms is het handig om daarbij hulp te krijgen. Een onafhankelijke derde die de ouders kan begeleiden. In mijn praktijk wordt dit vaak verzorgd door een kindbehartiger. Het is niet nodig om maandelijks om tafel te zitten. Een keer per kwartaal vastleggen dat er een overleg plaats zal vinden is genoeg. Gaat het goed en hebben allebei de ouders geen behoefte aan deze begeleiding dan is het alleen maar beter! Hou de mogelijkheid, als een van beide dit wel nodig vindt; dan wordt deze onafhankelijke derde ingeschakeld.

De kindbehartiger wordt vaak ingezet voor het gesprek met de kinderen. Hoe vinden zij het gaan? Ook hierbij geldt dat het niet maandelijks nodig is; een keer per half jaar is voor een kind vaak voldoende of alleen een keer na een half jaar birdnesting. Een kind weet dan echt hoe het gaat; ervaring is belangrijk.

Bovenal maak afspraken over het bespreken van zaken die niet goed gaan. Doe dit niet bij de overdracht waarbij de kinderen aanwezig zijn. Zorg dat er een persoonlijke afspraak volgt. Bespreek onderlinge irritaties buitenshuis zonder de kinderen. Via een app of mail kan dit irritaties opwekken; een bericht wordt anders gelezen dan de verzender als doel had.

Hoe zit het financieel en fiscaal?

De kosten van deze woning en de huishouding moeten duidelijk zijn besproken en vastgelegd. Van belang is dat de eigenaarslasten en eventuele aflossingen op de schulden welke gekoppeld zijn aan de woning duidelijk worden besproken. Voorkom onduidelijkheid bij verkoop van de woning en de verdeling van de overwaarde!

De woning

De belastingdienst heeft ook een mening bij birdnesting. Zij zien de woning niet langer als eigen woning voor beide ouders. In de zin van de wet op de inkomstenbelasting is een eigenwoning een woning die niet tijdelijk ter beschikking wordt gesteld. Bij een Co-Ouderschap en birdnesting kan worden gesteld dat de woning tijdelijk (week op/week af) ter beschikking wordt gesteld.

De ervaring leert dat wanneer aan de inspecteur van de belastingdienst toestemming wordt gevraagd deze woning als eigen woning te kwalificeren voor beide ouders dit vaak wordt toegekend. Daarbij is het ook mogelijk dat slechts een ouder staat ingeschreven op dat adres (financieel vaak voordelig voor het te ontvangen kindgebondenbudget en de inkomensafhankelijke combinatiekorting). Voorwaarde hierbij is dat er naast de woning van de kinderen geen andere eigen woning en hypotheek van toepassing is. Toestemming wordt vaak gegeven voor een periode van drie jaar met een stilzwijgende verlening van drie jaar indien de situatie ongewijzigd blijft. Denk erom om daar vooraf toestemming voor te vragen!

Inkomensafhankelijke combinatiekorting

De kennisgroep van de Belastingdienst heeft het standpunt ingenomen dat ouders bij birdnesting allebei inkomensafhankelijke combinatiekorting kunnen verwachten. 

Voor meer informatie over inkomensafhankelijke combinatiekorting verwijs ik naar deze pagina